My, uczestnicy konferencji „Relacje Polska – Białoruś. Co dalej?” zorganizowanej przez Stowarzyszenie Polska-Białoruś, przy współudziale trzech redakcji; Myśl Polska”, „Polityka Polska” oraz „Przegląd socjalistyczny”, oświadczamy:
1. Polskę łączy z Białorusią wielowiekowa wspólna historia i tradycja zgodnego współżycia w wieloetnicznej i wieloreligijnej Rzeczypospolitej. Łączą nas wspólni bohaterowie narodowi, rody i pokolenia, wspólne nazwiska po obu stronach obecnej granicy. W tym znaczeniu nie ma bliższego nam państwa niż Białoruś. Dotychczasowa polityka polskich władz nie dostrzega tej oczywistej prawdy, nie jest w stanie wznieść się ponad polityczne i ideologiczne uprzedzenia, jest zaprogramowana na antagonizm i destrukcję. Wiedząc, że rządy i polityczne koniunktury są zmienne, powinniśmy z tym większą mocą pielęgnować wspólne tradycje, szanować wzajemnie swą narodową tożsamość, szukać wspólnych interesów i przeciwstawiać się polityce wzajemnych antagonizmów.
2. Jesteśmy zaniepokojeni ciągłą eskalacją wzajemnej agresji i napięcia w stosunkach polsko-białoruskich. Wzywamy rząd Rzeczypospolitej Polskiej, aby zgodnie z prawem międzynarodowym oraz standardami dobrosąsiedzkich norm i zwyczajów, rozpoczął rozmowy z rządem Republiki Białorusi w celu natychmiastowego rozwiązania problemu nielegalnego przekraczania granicy przez uchodźców. Uważamy, że rząd polski, mając mandat obywateli do reprezentowania ich interesów, zamiast szukać porozumienia w celu rozwiązywania problemów, podejmuje działania prowadzącą do eskalacji konfliktu. Konflikty rozwiązuje się przy stole rozmów, w duchu szacunku i wzajemnego poszanowania prawa, a nie, jak to ma miejsce, poprzez wojnę informacyjną w przestrzeni medialnej.
3. Pragniemy przypomnieć całej polskiej klasie politycznej, wszystkim partiom reprezentowanym w Sejmie RP, których przedstawiciele w powyższej sprawie wypowiadają się agresywne oraz podejmują działania wybitnie nieracjonalne, że Republika Białorusi jest uznanym podmiotem prawa międzynarodowego oraz członkiem założycielem Organizacji Narodów Zjednoczonych i w związku z tym nasze państwo jest zobowiązane do zachowywania norm postępowania i standardów dyplomatycznych, właściwych dla każdego suwerennego państwa. Stosowanie niedopuszczalnych, podwójnych norm postępowania w relacjach międzynarodowych, jak ma to miejsce w stosunku do Republiki Białorusi, jest przejawem upadku polskiej kultury politycznej.
4. Domagamy się od rządu polskiego podjęcia działań zmierzających do wycofania sankcji politycznych i gospodarczych wobec Białorusi. Sankcje gospodarcze w relacjach międzynarodowych są w swej istocie przejawem wrogości nie tylko wobec państw, są również przejawem lekceważenia obywateli tych państw, którzy muszą boleśnie je znosić. Sankcje są przejawem stosowania odpowiedzialności zbiorowej, która nieuchronnie prowadzi do antagonizmów nie tylko między państwami, ale również obywatelami tych państw.
5. Polska i Białoruś należą dziś do przeciwstawnych sobie bloków politycznych. Nie powinniśmy się godzić na zaprogramowany odgórnie antagonizm między Wschodem a Zachodem, który wobec rzeczywistych problemów i wyzwań współczesnego świata, powinniśmy traktować jako kompletny anachronizm. Na Polsce i Białorusi leży obowiązek łagodzenia tych napięć. Im większy jest zewnętrzny nacisk, skierowany na wzajemną konfrontację między Białorusią i Polską, tym bardziej nasze kraje powinny się tym naciskom solidarnie przeciwstawiać. Nasza granica nie może być granicą konfrontacji i wojny, nie możemy na niej budować murów, gdyż będzie to przejawem naszej słabości, widomym znakiem klęski naszych aspiracji do wspólnego rozwoju. Miejmy ambicję sprawić, aby nasza granica stała się przyjazną przestrzenią współpracy Polski i Białorusi, Wschodu i Zachodu.
Na zdjęciu: Bolesław Borysiuk i Andrzej Ziemski (po lewej)
