HistoriaZe zbiorów Muzeum Tradycji Ruchu Narodowego: „Myśl Polska na Wschodzie”

Wspomoz Fundacje

W zasobach Muzeum Tradycji Ruchu Narodowego znajdują się egzemplarze pisma „Myśl Polska na Wschodzie”. Fakt ukazywania się tego tytułu prasowego, będącego organem prasowym Stronnictwa Narodowego na terenie Jerozolimy jest pod kilkoma względami zaskakujący.

Przede wszystkim zaskoczeniem może być miejsce ukazywania się gazety. Odległa Jerozolima, lata 1944- 1946. Dla laika zapewne rzecz zaskakująca, dla ludzi interesujących się choćby powierzchownie historią drugiej hekatomby, jest to raczej rzecz normalna. Śledząc szlak Armii Generała Andersa z łatwością czytelnik odnajdzie miejsca lokalizacji polskich jednostek wojskowych. Wśród ogromnej liczby żołnierzy spory odsetek stanowili narodowcy. Ci, jako osoby zawsze aktywne na niwie wydawniczej zorganizowali na terenach Palestyny sprawnie działającą gazetę. Numery MP na Wschodzie liczyły po 16 stron, wydawane w formacie 23×30 cm, ukazywały się regularnie jako miesięcznik. Pismo posiadało swoją redakcję z podanym adresem pocztowym: Jerusalem P.O.B. 853. Pismo drukowała drukarnia „Gesher Press” z Jerozolimy.


Ton propagandowy pismu nadawał m.in. Roman Nawrocki, Tadeusz Borowicz – Prezes Komitetu Stronnictwa Narodowego na Wschodzie. Z głośnych nazwisk pisywał także Jerzy Pietrkiewicz, znany krytyk oraz pisarz związany z przedwojennym tygodnikiem „Prosto z Mostu” oraz Zygmunt Berezowski, osoba która przez wiele lat nadawała ton emigracji narodowców w Wielkiej Brytanii.

W każdym numerze znajdziemy artykuły opisujące politykę międzynarodową, analizę prasy zagranicznej, wiadomości literackie, kulturalne, informacje o składkach oraz odnotowanych zgonach członków organizacji narodowych. Obok wydawanego pisma, redakcja drukowała także druki ulotne. W Muzeum posiadam jeden z nich, datowany na 13 lutego 1945 roku odnoszący się do Konferencji Krymskiej. Ulotka ma ton stanowczy i potępiający działania międzynarodowe sprzedające Polskę. Jak informują autorzy: „Tego gwałtu na Polsce nigdy nie uznamy”, „Żadnego handlu naszymi ziemiami nigdy nie uznamy”, „Żadnych wyborów pod sowieckimi bagnetami nigdy nie uznamy”.

Ciekawostka:
W jednym z numerów pisma znajduje się wzmianka o tym, że do nabycia są srebrne Mieczyki Chrobrego z wpisanym Krzyżem Jerozolimskim. Niestety redakcja nie zamieszcza zdjęcia. Ciekawe czy owe mieczyki powstały czy był to zamysł? A jeżeli powstały, to dlaczego w zbiorach Muzeum Tradycji Ruchu Narodowego jeszcze takiego nie ma?
Załączam kilka zdjęć związanych z pismem. Bardzo ciekawa lektura. Rzecz mało znana a pokazująca że w każdych warunkach można działać dla idei. Dodatkowo także broszura wydana przez Stronnictwo Narodowe w Jerozolimie, aby pokazać że obok gazety, środowisko Narodowców żyło na innych polach.

Mateusz Kotas

Autor jest założycielem i dyrektorem Muzeum Tradycji Ruchu Narodowego

 

Przemysław Piasta

Historyk i przedsiębiorca. Prezes Fundacji Narodowej im. Romana Dmowskiego. Autor wielu publikacji popularnych i naukowych.