Polskie powstania (1794-1944) w większości miały ten wspólny mianownik, że nie były ani przygotowane, ani wsparte z zewnątrz. Że zaś przeciwnik był silniejszy, one powstania z reguły kończyły się klęską i represjami. Od tej nieszczęsnej zasady jest kilka chlubnych wyjątków, i są to powstania w Wielkopolsce i na Śląsku. Dobry czas na wybuch Już sam czas wybuchu powstania wielkopolskiego (koniec grudnia 1918) wyróżnia je in plus od innych polskich zrywów. Walka rozpoczęła się bowiem, gdy...
W historii każdego narodu znajdą się momenty chlubne i tragiczne. Tych drugich też nie trzeba przemilczać – wręcz przeciwnie, trzeba o nich pamiętać i wyciągać wnioski. Niedobrze jest jednak, jeśli klęskę próbuje się zmienić po latach w „moralne zwycięstwo”, a jej sprawców stawia się jako wzór do naśladowania. A niestety mamy taki przykład w historii najnowszej – jest to powstanie warszawskie 1944, po dwóch miesiącach zakończone klęską i rzezią Polaków (oraz zagładą ich największego miasta)....
Temat antykomunistycznej partyzantki pojawił się szerzej w polskiej debacie publicznej aż po 2000 (nie po 1990, a po 2000 właśnie), podobnie zresztą jak inne „niepoprawne politycznie” tematy, np. rzeź wołyńska. Narosło wokół niego wiele mitów, sporów i nieporozumień. Już samo wyjście tej sprawy na światło dzienne jest dobrym znakiem, jako że przynajmniej nie idzie jej „zamilczeć”. Przy okazji ich dnia (wybranego mocno umownie) przypomnijmy kilka podstawowych faktów o tym ruchu (i oddzielmy fakty od legendy)....
W historii każdego narodu trafiają się momenty zaszczytne i te haniebne. Nie brak też zdarzeń zabawnych i komicznych. Historia Polski nie jest tu wyjątkiem, bo też mamy kilka epizodów, które idealnie by pasowały do Cyrku Monty Pythona. Na ten przykład powstanie krakowskie 1846, chyba najbardziej komediowe starcie w całych naszych dziejach. Dlaczego akurat Kraków Nie żeby mieszkańcy Grodu Kraka wyróżniali się brakiem rozumu czy talentem kabaretowym – co to, to nie. Po prostu Kraków był...
Powstanie styczniowe – jeden z największych polskich zrywów – bywało wychwalane jako czyn bohaterski. Gdyby jednak ocenić je racjonalnie, trzeba dojść do krytycznych wniosków. Cały naród zapłacił bowiem cenę za wyskok romantyków, i stracił wszystko, co akurat było do stracenia. Przypomnijmy, że poprzednie powstanie 1831 kosztowało Polaków utratę własnego państwa (zależnego, ale jednak odrębnego) i zamianę Królestwa Polskiego w rosyjską prowincję. Zniknęły polskie instytucje – sejm, rząd, armia, pieniądz, uniwersytet – postępowała za to rusyfikacja...
Polskie powstania (1794-1944) w większości miały ten wspólny mianownik, że nie były ani przygotowane, ani wsparte z zewnątrz. Że zaś przeciwnik był silniejszy, one powstania z reguły kończyły sie klęską i represjami. Od tej nieszczęsnej zasady jest kilka chlubnych wyjątków, i są to powstania w Wielkopolsce i na Śląsku. Dobry czas na wybuch Już sam czas wybuchu powstania wielkopolskiego (koniec grudnia 1918) wyróżnia je in plus od innych polskich zrywów. Walka rozpoczęła sie bowiem, gdy...
Mamy w polskiej mentalności kult kolejnych powstań – niedobry spadek po wieku XIX, a konkretnie po epoce romantyzmu. Dość powszechne jest myślenie, że wszystkie zrywy były ważne i potrzebne, bez względu na ich rezultat. Coś jak w sporcie amatorskim – mniejsza o wynik, liczy się sam udział. W opinii przeciętnego Polaka powstania udowadniały złemu zaborcy, że dzielni Polacy nigdy przenigdy nie pogodzą się z niewolą, że nigdy się nie poddamy, że do ostatniej kropli krwi...
Wojna NA Ukrainie (właśnie NA) trwa już 1.5 miesiąca i końca nie widać. Końcowy rezultat (ot choćby przyszłość przemysłowego Donbasu) ciągle jest niewiadomą. Wiadome jest jedno – potężnie ucierpi ukraińska gospodarka, ale i wszystkie kraje sąsiednie (na czele z Polską) też poniosą w jej wyniku straty. Duże, a niepotrzebne (bo wojny na taką skalę szło uniknąć). „To gorzej niż zbrodnia – to błąd”, czyli wina W. Putina Nic nie oddaje tak celnie owego konfliktu jak...
Na początku 2022 gorącym tematem jest kryzys ukraińsko-rosyjski. Po obu stronach granicy doszło do koncentracji wojsk, zwłaszcza w górniczo-hutniczym regionie Donbas (gdzie część mieszkańców popiera pro-rosyjskich separatystów). Media już kilka razy zdążyły zapowiedzieć “nieunikniony” wybuch wojny. Uznanie przez Rosję niepodległości zbuntowanych republik w Donbasie faktycznie zwiększa możliwość otwartego konfliktu. Nasuwa się jednak pytanie o rolę Polski w Europie Wschodniej – jak mianowicie ma postępować nasz kraj? Daję, żebyś dał (wiedzieli już starożytni Rzymianie) Już od czasów...
