Moskiewska Szkoła Zarządzania w Skołkowie wraz z przedstawicielstwem Unii Europejskiej w Rosji zorganizowała konferencję na temat przyszłości regionu arktycznego, zatytułowaną „Arktyka 2050: kontury przyszłości Arktyki”. W dyskusji wzięli udział eksperci, przedsiębiorcy, politycy, urzędnicy i naukowcy z krajów Europy Północnej.
Gospodarze konferencji z Moskiewskiej Szkoły Zarządzania w Skołkowie przygotowali cztery różne scenariusze i prognozy rozwoju arktycznego na najbliższe lata. Ich realizacja zależy od stopnia zainteresowania Arktyką ze strony nie tylko poszczególnych państw, ale również potencjalnych inwestorów. Dla ułatwienia zaproponowali, by każdą z opcji odnieść do okresów historycznych, budzących odpowiednie skojarzenia: Średniowiecza, Wieku Wielkich Odkryć Geograficznych, Romantyzmu i Renesansu.
Konferencję poprowadził Aleksiej Kalinin, dyrektor Instytutu Rynków Wschodzących Moskiewskiej Szkoły Zarządzania, a w przeszłości autor i prowadzący programów telewizyjnych.
Prof. Frode Nilssen z norweskiego Instytutu Fridtjofa Nansena omówił dynamikę zmian socjoekonomicznych regionu w ostatnich dekadach, wymieniając też podstawowe wyzwania technologiczne, gospodarcze, ekologiczne i społeczne, przed którymi stoi Arktyka.
Były przedstawiciel rosyjskiego ministerstwa spraw zagranicznych w Radzie Arktycznej Nikołaj Korczunow podkreślił, że polityka arktyczna jest istotnym zagadnieniem nie tylko dla Rosji i innych krajów Północy, ale ma również znaczenie globalne. Stwierdził, że najistotniejsze jest odnalezienie równowagi pomiędzy ochroną środowiska a rozwojem społecznym i ekonomicznym, w ramach koncepcji zrównoważonego rozwoju.
Obaj mówcy zaznaczyli, że rozwój Arktyki wymaga ścisłej współpracy szeregu krajów – Stanów Zjednoczonych, Kanady, Finlandii, Danii (Grenlandii), Islandii, Norwegii, Szwecji i Rosji.
Aleksiej Kalinin zwrócił się do uczestników z prośbą o przedstawienie ich prognoz rozwoju regionu, w oparciu o propozycję porównywania ich do poszczególnych epok historycznych.
Aleksiej Kalinin (foto: Skołkowo)
Scenariusz „Średniowiecza” oznaczałby, że Arktyka stałaby się obszarem wyludnionym, zdewastowanym ekologicznie i używanym wyłącznie jako teren eksploatacji zasobów naturalnych.
„Wiek Wielkich Odkryć Geograficznych” to scenariusz, w którym nie powstają szerzej akceptowane porozumienia ekologiczne, a te istniejące nie są w stanie powstrzymać całkowicie degradacji regionu. W tym przypadku doszłoby do stopniowego zanikania ekosystemów i pogorszenia warunków życia miejscowej, rdzennej ludności w warunkach kryzysu klimatycznego.
„Romantyzm” to rozwiązanie problemów Arktyki poprzez wstrzymanie wszelkich inwestycji wydobywczych i przemysłowych w regionie za pomocą surowych ograniczeń i regulacji.
W scenariuszu „Renesansu” musiałby dojść do wielostronnego porozumienia zakładającego uregulowaną eksploatację złóż arktycznych i traktowanie ich – podobnie, jak w przypadku przestrzeni kosmicznej – jako sfery współpracy międzynarodowej i obszar szczególnej troski całego świata. Rządy musiałyby wspólnie wypracować standardy inwestycyjne dla regionu, stymulować wykorzystanie najnowszych technologii i wykazać, że innowacyjność pozwoli na uniknięcie degradacji Arktyki.
Odpowiedzi na pytania o przyszłość regionu arktycznego okazały się w miarę optymistyczne. Prawie wszyscy wybrali prognozę „Wieku Wielkich Odkryć Geograficznych” lub „Renesansu”. Tylko dwóch ekspertów przewiduje nadejście formuły „Romantyzmu”, a żaden nie prognozuje „Średniowiecza”.
Dyskusja pokazała, że – niezależnie od bieżących napięć politycznych – środowisko naukowe, eksperckie, ale także zajmujący się na co dzień problematyką arktyczną urzędnicy z różnych krajów – dostrzegają potrzebę dialogu i wypracowania wspólnej polityki państw Północy.
Źródło:
Алексей Калинин: Развивать Арктику под силу только бизнесу, но ему нужны условия (skolkovo.ru)
